Klanten beoordelen ons met een 8,1
Info over auteursrechten in kunst en cultuur

Auteursrechten

Auteursrechten

Auteursrecht speelt een belangrijke rol voor iedereen die kunst en cultuur creëert, of je nu muziek maakt, een theaterstuk opvoert, foto’s deelt of schilderijen tentoonstelt. Bij het KultuurLoket willen we kunstenaars en verenigingen in de provincie Groningen ondersteunen met informatie over hoe auteursrechten werken en hoe je jouw rechten of die van anderen respecteert bij het gebruik van creatief werk.

Veelgestelde vragen over auteursrechten

Wat is auteursrecht?

Auteursrecht beschermt het werk van een maker, zoals muziek, toneelstukken, schilderijen, teksten of beeldmateriaal. Dit betekent dat anderen jouw werk niet zonder jouw toestemming mogen gebruiken. Auteursrecht ontstaat automatisch zodra het werk is gemaakt; registratie is niet nodig.

Wanneer heb ik een licentie nodig?

Een licentie is nodig zodra je werk van een ander openbaar maakt. Dit geldt voor muziek, theaterstukken, beeldmateriaal of ander creatief werk. Dit kan zowel in live optredens als via media zoals video’s, websites of livestreams. Een licentie kan worden aangevraagd bij de relevante auteursrechtenorganisatie.

Wat kost een licentie?

De kosten van een licentie hangen af van het type gebruik en de situatie. Verenigingen kunnen vaak tegen gereduceerde tarieven een jaarlicentie afsluiten voor bijvoorbeeld muziekgebruik. Voor meer gedetailleerde informatie over tarieven, kun je contact opnemen met de betreffende auteursrechtenorganisatie.

Hoe meld ik een optreden of evenement aan?

Optredens, evenementen of het gebruik van beeldmateriaal kun je eenvoudig aanmelden bij de relevante auteursrechtenorganisatie.

Wanneer vervallen auteursrechten?

Auteursrecht vervalt 70 jaar na het overlijden van de maker, waarna het werk in het publieke domein terechtkomt en vrij gebruikt mag worden. Let op: In sommige gevallen kunnen de rechten na deze periode toch nog beschermd blijven, bijvoorbeeld wanneer de erfgenamen de rechten hebben ondergebracht in een stichting of fonds. In dat geval moet je alsnog toestemming vragen aan de beheerders van deze rechten.

Auteursrechten en opvoeringsrechten in theater en musical

Voor het opvoeren van een theaterstuk of musical heb je te maken met opvoeringsrechten. Twee belangrijke organisaties in Nederland beheren deze rechten:

  • IBVA: Beheert de opvoeringsrechten van toneelwerken. Voor meer informatie of het aanvragen van een licentie kun je terecht op de website van IBVA.
  • Stichting Bredero: Beheert de rechten voor theater en musical, vooral voor Nederlandse auteurs. Bezoek de website van Stichting Bredero voor meer informatie.

Auteursrecht voor muziek

Muziekgebruik vereist altijd een licentie. Deze kun je aanvragen via Buma/Stemra, dat de auteursrechten voor muzikale werken in Nederland beheert. Veel koren en muziekverenigingen regelen hun licenties via een koepelorganisatie, zoals een korenbond. Informeer bij je vereniging of de licenties al via hen zijn geregeld.

Wil je meer weten of een licentie aanvragen? Bezoek de website van Buma/Stemra.

Auteursrecht voor uitvoerende muzikanten

Als je muziek uitvoert maar niet zelf de componist bent, heb je te maken met naburige rechten. SENA beheert deze rechten voor uitvoerende artiesten en platenmaatschappijen. Bezoek de website van SENA voor meer informatie.

Auteursrecht voor beeldmateriaal

Het gebruik van beeldmateriaal, zoals foto’s, illustraties of video’s, valt onder de auteurswet. Voor het gebruik van werk van anderen moet je toestemming vragen. Dit kan via organisaties zoals:

  • Pictoright: Vertegenwoordigt beeldend kunstenaars zoals fotografen en illustratoren. Ga voor meer informatie naar Pictoright.
  • Beeldrecht: Regelt licenties voor beeldend kunstenaars. Bezoek Beeldrecht.
  • Creative Commons: Biedt flexibele licenties voor gebruik van creatief werk. Meer info vind je op Creative Commons Nederland.

Auteursrechten van werk gemaakt door amateurkunst en verenigingen

Amateurkunstenaars, koren en theatergroepen hebben dezelfde rechten als professionele kunstenaars. Auteursrechten gelden ook voor werken die binnen verenigingen worden gemaakt en gebruikt. Het is belangrijk om altijd via de juiste kanalen licenties te regelen om de rechten van makers te beschermen. Creative Commons-licenties kunnen een flexibele optie zijn voor verenigingen die creatief werk willen delen of gebruiken.

Meer weten?

Mail het KultuurLoket

hallo@kultuurloket.nl

Heb je specifieke vragen over jouw situatie? Bezoek de websites van de genoemde auteursrechtenorganisaties voor meer informatie over licenties en het regelen van de rechten voor jouw project of uitvoering.